Precrastination (Ή βιασύνη να γίνουν όλα αμέσως)

Αρκετοί από εσάς θα έχετε ακουστά τον όρο procrastination (αναβλητικότητα) και, αν δεν ισχύει αυτό, σίγουρα έχετε υπόψη σας για την αναβλητικότητα που χαρακτηρίζει τα άτομα που αφήνουν τα πάντα για την τελευταία στιγμή, ακόμα κι αν ξέρουν πως θα είναι πιο δύσκολο να φέρουν εις πέρας τις υποχρεώσεις τους σε τόσο λίγο χρόνο.

Τελευταία όμως κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και ένας καινούριος όρος που ισοδυναμεί με το αντίθετο του procrastination και είναι ο όρος precrastination (δεν αποδίδεται στα ελληνικά με μία μόνο λέξη), δηλαδή η τάση κάποιος να ολοκληρώνει, ή έστω να ξεκινάει, τα καθήκοντα ή τις υποχρεώσεις του όσο πιο γρήγορα γίνεται, ακόμα και με κόστος την επιπλέον προσπάθεια.

Ο όρος επινοήθηκε μετά από πειραματική μελέτη που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania (Rosenbaum, D. A., Gong, L., & Potts, C. A., 2014). Οι ερευνητές ανέθεσαν σε 257 συμμετέχοντες φοιτητές του πανεπιστημίου να διασχίσουν ένα δρομάκι στο οποίο είχαν τοποθετήσει 2 κουβάδες γεμάτους με κέρματα, τον έναν κοντά στο σημείο εκκίνησης και τον άλλον κοντά στο σημείο τερματισμού. Η οδηγία ήταν να ξεκινήσουν και στη διαδρομή να διαλέξουν όποιον από τους δύο κουβάδες θέλανε, ανάλογα τι θεωρούσαν πιο εύκολο, και να τον κουβαλήσουν ως το τέρμα. Προς έκπληξη των ερευνητών, οι περισσότεροι συμμετέχοντες διάλεξαν τον κουβά που ήταν πιο κοντά στο σημείο εκκίνησής τους και όχι αυτόν που ήταν πιο κοντά στο τέρμα, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να τον κουβαλήσουν για μεγαλύτερη απόσταση! Σε ερώτηση των ερευνητών, οι συμμετέχοντες απάντησαν ότι «ήθελαν να ολοκληρώσουν τη δουλειά όσο πιο γρήγορα γινόταν».

Τι οδήγησε όμως τους συμμετέχοντες να επιλέξουν το πιο δύσκολο έργο; Ήταν απλά παράλογοι; Μαζοχιστές; Απερίσκεπτοι;

Η εξήγηση βρίσκεται στον τρόπο που λειτουργεί η εργαζόμενη μνήμη. Η μνήμη αυτή έχει να κάνει με την ταυτόχρονη πρόσληψη και επεξεργασία πληροφοριών για μικρό χρονικό διάστημα (δηλαδή σαν τη βραχύχρονη μνήμη, αλλά με τη διαφορά ότι ταυτόχρονα γίνεται και επεξεργασία και όχι μόνο συγκράτηση πληροφοριών, όπως στη βραχύχρονη). Όταν έχουμε να εκτελέσουμε εργασίες ή υποχρεώσεις, προσπαθούμε να συγκρατήσουμε τις πληροφορίες στο μυαλό μας, μας αγχώνει όμως η ιδέα ότι έχουμε πολλά καθήκοντα και θέλουμε να απαλλαγούμε από αυτά. Οπότε μπορεί, ακόμα και να μην είναι βολικό, να διαλέξουμε να εστιάσουμε σε ένα δύσκολο καθήκον, γρήγορα-γρήγορα για να φεύγει, ώστε να μας αδειάσει χώρο στην εργαζόμενη μνήμη και να μπορούμε να καταπιαστούμε με κάτι άλλο, ευκολότερο.

Κάτι που θα σας κάνει να καταλάβετε ότι σας αφορά το φαινόμενο αυτό, είναι αν και εσείς διαλέγετε επίμονα να διώξετε από το μυαλό σας τις υποχρεώσεις, όσο δύσκολες κι αν είναι και όσο κόπο κι αν εμπεριέχει αυτό. Π.χ. σας αναθέτει το αφεντικό σας να κάνετε 3 δουλειές και εσείς ξεκινάτε να κάνετε την πιο απαιτητική, ακόμα κι αν έχετε πολύ χρόνο να τη διεκπεραιώσετε· γιατί δεν μπορείτε να σηκώσετε τη σκέψη ότι θα εκκρεμεί αυτή η δουλειά. Οπότε βάζετε όλο σας το είναι για να την ολοκληρώσετε. Αυτό όμως έχει ως συνέπεια να κοπιάσετε περισσότερο (επειδή θέλετε να ολοκληρώσετε σε μία μέρα μια δουλειά που κανονικά θα σας έπαιρνε 2-3 μέρες), να στρεσαριστείτε έντονα και, ενδεχομένως, να κάνετε λάθη λόγω της ταχύτητας, οπότε να αναγκαστείτε και πάλι να την ξαναρχίσετε για να εντοπίσετε τα λάθη.

Βλέπετε λοιπόν ότι, παρόλο που θα έλεγε κανείς να αρχίζουμε νωρίς μια δουλειά γιατί με αυτό τον τρόπο θα έχουμε χρόνο και δε θα αγχωθούμε, πόσο εύκολα μπορούμε να φτάσουμε στο άλλο άκρο και να έχουμε τις ίδιες συνέπειες με το procrastination και το άγχος που εκείνο προκαλεί! Για αυτό:

• Βάλτε προτεραιότητες και δείτε πραγματικά τι προέχει να γίνει.
• Δώστε περισσότερο χρόνο στον εαυτό σας και δείτε ρεαλιστικά πώς στο παρελθόν έχετε αντεπεξέλθει.
• Οργανώστε καλύτερα τις ενέργειές σας και, αν αγχώνεστε μην ξεχάσετε κάτι, κρατήστε σημειώσεις.
• Κάντε focus στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.
• Κάνετε παύσεις για να σκεφτείτε πώς θα ολοκληρώσετε αυτά που έχετε να κάνετε, αντί να βιάζεστε να φύγουν απλά από πάνω σας.
• Ανταμείψτε τον εαυτό σας με ένα διάλειμμα και κάτι που σας αρέσει.

Δοκιμάστε αυτές τις μάλλον απλές τακτικές για να δώσετε στον εαυτό σας την ευκαιρία να είναι πιο παραγωγικός, με λιγότερο κόπο!